Koningsdag

 België Koningsdag (Koningsfeest, Fête du Roi, Festtag des Königs) is in België een feest ter ere van de koning, dat jaarlijks op 15 november wordt gevierd. 15 november werd vroeger de 'Dag van de Dynastie' genoemd, maar heet tegenwoordig 'Koningsdag'. Dit is de datum van het naamfeest van Leopold en Albert.

Sinds 2001 nodigt het federaal Parlement van België op 15 november de belangrijkste vertegenwoordigers van het verenigingsleven uit voor een huldebetoon aan de koning, in aanwezigheid van leden van de Koninklijke Familie en van hoogwaardigheidsbekleders. Federale ministeries zijn op deze dag gesloten.





Koningsdag werd oorspronkelijk gevierd met een Te Deum in de Basiliek van Koekelberg. Deze dienst werd geleid door de aartsbisschop van Mechelen-Brussel. In het hele koninkrijk worden Te Deums en andere ceremoniële plechtigheden bijgewoond door de lokale autoriteiten.

In 2001 werd deze in wezen religieuze plechtigheid vervangen door een burgerlijke plechtigheid. Deze plechtige zitting, in aanwezigheid van de koninklijke familie en van prominente genodigden, bestaat uit toespraken, getuigenissen en de huldiging van verdienstelijke landgenoten. Deze plechtigheid vindt 's middags plaats in het parlement.

Op Koningsdag worden ook - net als op 8 april (de geboortedag van koning Albert I) - de onderscheidingen in de nationale orden (de Leopoldsorde, de Kroonorde en de Orde van Leopold II) uitgereikt.





Gedurende de regering van koning Leopold I werd de koning gevierd op de verjaardag van zijn eedaflegging (21 juli, thans de Nationale feestdag) en op zijn geboortedag, 16 december. Onder de regering van koning Leopold II, werd dat zijn naamdag op 15 november, in de Germaanse liturgie het feest van de Heilige Leopold. Albert I verplaatste het feest na zijn aantreden naar zijn naamdag 26 november, het feest van Albertus van Oberaltaich. Aangezien zijn moeder op die dag in 1912 overleed, werd al snel weer de datum van 15 november aangenomen. Deze datum lag vanaf 1922 echter dicht bij de nieuwe viering van Wapenstilstandsdag.

Sinds een aantal jaar wordt het Te Deum op Dag van de Koning beschouwd als een privéplechtigheid en zijn er dan ook geen officiële vertegenwoordigers van de verschillende regeringen meer aanwezig bij de kerkelijke plechtigheid. In ons land zijn Kerk en Staat immers altijd gescheiden geweest.nEr worden toespraken gehouden door de Eerste Minister, de voorzitters van Kamer en Senaat en enkele vooraanstaande burgers. Tussendoor wordt muziek gebracht. Aan het eind van de ceremonie wordt de Brabançonne, het Belgische volkslied, gespeeld. Daarna volgt nog een receptie, waar de genodigden niet alleen een praatje kunnen maken met elkaar maar ook met de leden van de koninklijke familie.





De traditie wil dat het koningspaar zelf niet aanwezig is bij het Te Deum en de huldiging in de Senaat. Het zou immers niet passend zijn dat de koning aanwezig is op zijn eigen feest. De koning en de koningin wonen dus enkel de militaire parade bij op 15 november. De andere leden van de koninklijke familie maken wel hun opwachting bij de verschillende plechtigheden.

Een echte officiële feestdag is onze Koningsdag trouwens niet. Winkels en bedrijven blijven open, enkel de federale overheidsdiensten en sommige andere ambtenaren hebben een vrije dag. Bij Defensie wordt Koningsdag traditioneel gevierd met een toost op de koning en een banket.